Pompa strumieniowa jest najprostszym pod względem technicznym typem pompy próżniowej. Pierwsze pomysły dotyczące jej konstrukcji powstały już na początku XVI wieku, ale na ich realizację trzeba było poczekać kolejne 300 lat.
Prosty pomysł, coraz bardziej skomplikowana konstrukcja
W zamyśle pompy strumieniowe miały być używane przede wszystkim do podnoszenia cieczy i dziś, wykorzystuję się je w tym samym celu. W najprostszym przypadku budowa dzisiejszych modeli nie odbiega znacząco od pierwszych szkiców: pojawiły się nowe materiały, dopracowano kształty poszczególnych elementów i zapewniono większą szczelność całego układu, ale podstawowe modele nadal mają dość prostą konstrukcję.
Inaczej rzecz ma się w przypadku pomp próżniowych dla przemysłu. Te – jak widać na przykład w sklepie http://www.saga.info.pl/pompy-prozniowe/, otrzymały bardziej zwartą obudowę, a cały zestaw został zmodyfikowany w taki sposób, aby pompa mogła pracować również w agresywnym środowisku.
Prostota decyduje o przydatności
Próżniowe pompy strumieniowe nie są najbardziej energooszczędne i nie są też urządzeniami, które pozwoliłby na uzyskanie bardzo wysokiej próżni. Ich prosta konstrukcja wpływa jednak na niewielką częstość awarii i – w zależności od zastosowanych podzespołów pomocniczych – bardzo długi okres pracy ciągłej.
Prosta konstrukcja, choć oczywiście w znacznym stopniu udoskonalona względem pierwowzorów, sprawia, że pompy próżniowe o tej konstrukcji są względnie tanie i mogą pracować w bardzo różnych warunkach. Mają jednak dość dużą masę i nie należą do przesadnie precyzyjnych urządzeń. Wykorzystuje się je jednak nawet w skomplikowanych procesach technologicznych, gdzie mogą posłużyć do wytworzenia próżni wstępnej.
Pompy dyfuzyjne
Najpopularniejsze w zastosowaniach przemysłowych pompy dyfuzyjne, będące w istocie zmodyfikowanymi pompami strumieniowymi, są – w przeciwieństwie do modeli podstawowych – zdolne do uzyskania bardzo wysokiej próżni. Stosuje się je do przenoszenia cząsteczek gazów z obszaru próżni wysokiej do próżni wstępnej. Jest to możliwe dzięki przenoszeniu cząstek gazu w strumieniu czynnika roboczego, którym jest rtęć lub specjalny olej, podgrzane wcześniej do temperatury wrzenia. Dziś również ten typ pomp próżniowych coraz częściej jest zastępowany przez droższe i bardziej skomplikowane, ale też znacznie dokładniejsze pompy turbomolekularne i jonowe, aczkolwiek w pewnych zastosowaniach nadal standardowa pompa dyfuzyjna pozostaje niezastąpiona, podobnie jak pompa strumieniowa o prostej konstrukcji. Warto jednak pamiętać o tym, że parametry wszystkich tych typów mogą się w pewnym zakresie pokryć, co stanowi dość dużą trudność przy wyborze idealnego urządzenia dla potrzeb konkretnego procesu technologicznego.