Pneumatyka jest działem inżynierii mechanicznej, która zajmuje się tworzeniem i wykorzystaniem urządzeń, gdzie przekazywanie energii oraz sterowanie odbywa się dzięki sprężonemu powietrzu. Istotnymi elementami w konstruowaniu mechanizmów pneumatycznych są zawory.
Zawór – ogólna charakterystyka
Funkcją zaworów jest przede wszystkim sterowanie kierunkiem i wartościami przepływu energii w instalacjach. Polega to głównie na zmianie przekroju przepływu ciecze, dzięki odpowiedniemu ustawieniu konkretnej części zaworu. Wyróżnia się m.in. mechanizmy sterujące ciśnieniem – zawory ciśnieniowe, kierunkowe i natężeniowe.
Zawory rozdzielające i redukcyjne
Jak sama nazwa wskazuje zawory rozdzielające, albo inaczej rozdzielacze są odpowiedzialne za kierowanie cieczy w odpowiednie odbiorniki w instalacji. Działają one otwierając i zamykając konkretne drogi dopływu. Ze względu na liczbę dostępnych dróg dopływu, wyróżnia się zawory: dwu-, trzy-, cztero- i pięciodrogowe. Wysokiej klasy osprzęt pneumatyczny można obecnie z powodzeniem kupić w sprzedaży online. Najwyższej jakości części pneumatyczne wykorzystywane w instalacjach przemysłowych, dostępne są np. na: medynski.pl. Zawory rozdzielające są również wykorzystywane w celu częściowego otwierania przepływu. Jest to sterowanie natężeniem poprzez tzw. dławienie. W takich sytuacjach rozdzielacze są nazywane zaworami dławiącymi. Zgodnie z normą PN-73/M-73022, wyróżnia się dwa typy zaworów dławiących: laminarne i turbulentne.
Dzięki zaworom redukcyjnym można natomiast ustalić ciśnienie za zaworem, bez względu na wartość ciśnienia przed mechanizmem. Przy użyciu tego rodzaju zaworów zasila się odbiorniki działające na niskim ciśnieniu, korzystając z instalacji wysokociśnieniowej. Podstawową zasadą funkcjonowania zaworów redukcyjnych jest fakt, że wartość ciśnienia za mechanizmem jest mniejsza lub równa poziomowi ciśnienia przed zaworem.
Zawory ciśnieniowe i zawory kolejności działań
Do zaworów ciśnieniowych zalicza się zawory bezpieczeństwa i przelewowe. Zasada funkcjonowania podobna jest w obu przypadkach. Otwierają one przepływ po osiągnięciu określonego poziomu ciśnienia. Zawór bezpieczeństwa otwierany jest tylko w nagłych przypadkach i podczas normalnej pracy urządzenia pozostaje zamknięty. Inaczej jest w przypadku zaworu przelewowego, który funkcjonuje przez cały czas. Wyróżnia się m.in.: zawory przelewowe jednostopniowe – kulkowe.
Zawory kolejności działań odpowiedzialne są za utrzymanie określonego ciśnienia przed i za zaworem. Dzięki temu w instalacji hydraulicznej, można rozróżnić strefy, które mają być zasilone jako pierwsze. Po zasileniu fragmentu instalacji przed zaworem, mechanizm otwiera się i kieruje pozostałą część ciśnienia do kolejnych elementów układu.